Αφγανικοί χαρταετοί…. στον αττικό ουρανό

Το πέταγμα του χαρταετού αναπόσπαστο μέρος των εθίμων της Καθαράς Δευτέρας και συγκεκριμένα του υπαίθριου εορτασμού των Κούλουμων. Δεν είναι απλά ένα παιχνίδι. Υποδηλώνει την ανάταση και την κάθαρση της ψυχής μετά το διονυσιακό ξεφάντωμα της Αποκριάς.

Παλιότερα, αυτές τις μέρες, τα παιδιά επιδίδονταν με ιδιαίτερο ζήλο στην κατασκευή των χαρταετών τους και μάζευαν ξύλα, εφημερίδες, σπάγκο και τα περισσεύματα από τις αποκριάτικες κορδέλες. Πολλές φορές έδιναν και οι γονείς ένα χεράκι στα ζύγια. Σήμερα, λίγοι είναι οι μερακλήδες, οι περισσότεροι αγοράζουν έτοιμους χαρταετούς. Ετσι, φέτος, η Κοινότητα Αφγανών Προσφύγων του Μεταξουργείου, μετά από παρότρυνση του Δικτύου για τα Δικαιώματα του Παιδιού, αποφάσισε να κατασκευάσει χαρταετούς σύμφωνα με την παράδοσή τους για την ενίσχυση των οικογενειών τους. «Θέλαμε κάποια δραστηριότητα να τους εκφράζει και να έρχεται μέσα από την παράδοσή τους. Το δοκιμάσαμε άλλωστε και με τις χειροποίητες κούκλες που φτιάξαμε τα Χριστούγεννα και αποφασίσαμε να τις κατασκευάζουμε όλον τον χρόνο και να τις πουλάμε και στο εξωτερικό μέσω Ιντερνετ. Είναι κάτι που τους κάνει χαρούμενους και δημιουργικούς», λέει η κ. Μυρσίνη Ζορμπά πρόεδρος του σωματείου «Δίκτυο για τα Δικαιώματα του Παιδιού».

«Πήραμε ξυλαράκια και χαρτί και τους τα δώσαμε για την κατασκευή των χαρταετών. Μόλις τα είδαν μας είπαν ότι μ' αυτά τα υλικά δεν κατασκευάζονται οι δικοί τους χαρταετοί. Είναι ιδιαίτεροι, πολύ λεπτοί, φινετσάτοι και διακοσμημένοι με σχέδια απ' τον τόπο τους. Δεν έχουν καμία σχέση με τους δικούς μας που είναι βαρείς και τυποποιημένοι» προσθέτει η κ. Ζορμπά.

Το έθιμο του πετάγματος του χαρταετού ξεκίνησε από την Κίνα και τη Μαλαισία, όπου τους χρησιμοποιούσαν σε θρησκευτικές τελετές και διαδόθηκε σε όλη την Ασία. Είναι πολύ δημοφιλές, όμως, και στην Ιαπωνία, στην Ινδία, στην Ταϊλάνδη αλλά και στο Αφγανιστάν. Στη χώρα αυτή υπάρχει μεγάλη παράδοση του «Gudiparan Bazi», δηλαδή του «πετάγματος της κούκλας» κατά λέξη, όπως ονομάζουν το πέταγμα του χαρταετού και οργανώνονται ειδικοί αγώνες. «Οι συμμετέχοντες χειρίζονται με πολύ μεγάλη μαεστρία τους χαρταετούς. Οποιος ρίξει τους περισσότερους αλλά αποκτήσει και τους χαρταετούς των ανταγωνιστών του βγαίνει νικητής, "σάρτι", όπως τον ονομάζουν στη γλώσσα τους. Η κάθε συνοικία είχε τον δικό της πρωταθλητή. Οι Ταλιμπάν, βέβαια, σήμερα έχουν απαγορεύσει το έθιμο ως επικίνδυνο, γιατί στην προσπάθειά τους οι νεαροί ν' αναδειχθούν σκαρφάλωναν στις στέγες, για να έχουν καλύτερους ανέμους και τραυματίζονταν πολλές φορές θανάσιμα. Κάθε χαρταετός κοστίζει 10 ευρώ. Προσπαθήσαμε να είναι προσιτή η τιμή, γιατί απευθυνόμαστε σε ανθρώπους ευαισθητοποιημένους , που θέλουν να βοηθήσουν αλλά δεν μπορούν να διαθέσουν πολλά χρήματα. Υπάρχει κατάλογος με τους πόσους χαρταετούς έφτιαξε ο καθένας για να τους κατανεμηθούν τα χρήματα», αναφέρει η κ. Ζορμπά.

Την Τετάρτη το μεσημέρι δέχθηκαν ένα τηλεφώνημα από μεγάλη εταιρεία, η οποία τους «έκλεισε» όσους χαρταετούς είχαν μείνει και δεν ήταν λίγοι. «Η Interamerican είναι μια εταιρεία που μας έχει βοηθήσει πολύ είτε με οικονομική ενίσχυση, είτε με την παροχή ηλεκτρονικών υπολογιστών. Και αυτή τη φορά στάθηκε δίπλα μας αγοράζοντας τους χαρταετούς μας» αναφέρει η κ. Ζορμπά.

«Μεγάλη ζήτηση υπήρχε και από ανθρώπους που ενημερώθηκαν μέσα από τις ανακοινώσεις μας στο διαδίκτυο και ήθελαν να ενισχύσουν το έργο μας αγοράζοντας χαρταετούς. Η ζήτηση ήταν μεγαλύτερη απ' ό,τι αναμέναμε και οι χαρταετοί εξαντλήθηκαν, οπότε δεν μπορέσαμε να προμηθεύσουμε όλους όσους ήθελαν» προσθέτει.

Την Καθαρά Δευτέρα, λοιπόν, στον ελληνικό ουρανό θ' ανεμίσουν και «αφγανικοί» χαρταετοί, πραγματικά στολίδια, που θα ξεχωρίσουν με τη φινέτσα και το διαφορετικό στυλ τους. 

Πέρσα Κούσουλα για το vima.gr

Τα γλέντια και τα έθιμα της Καθαράς Δευτέρας

Οι Πορτογάλοι καρναβαλιστές φόρεσαν φέτος τις στολές τους και πλημμύρισαν τους δρόμους της Λισαβόνας πριν από το καρναβάλι. Ήταν ο τρόπος τους να αντιδράσουν στην εξωφρενική απαίτηση της Τρόικας, που ζητούσε από την κυβέρνησή τους να καταργήσει την αργία της Αποκριάς για χάρη, όπως έλεγαν, της ανταγωνιστικότητας! Το ...αστείο τέλειωσε εκεί και ανάλογο αίτημα δεν τέθηκε σε καμία «αδελφή» της Πορτογαλίας χώρα, όπως την Ελλάδα της κρίσης, που δεν βρέθηκε στη ανάγκη να διεκδικήσει, όπως οι Πορτογάλοι, το δικαίωμά της στα Κούλουμα.

Οπότε οι Έλληνες, τουλάχιστον για φέτος, είναι ελεύθεροι να γιορτάσουν την Καθαρά Δευτέρα, όπως κάθε χρόνο, χωρίς φόβο και τύψεις, με λαγάνες και ταραμοσαλάτες στην ύπαιθρο, με τις Μπούλες και τους Γενίτσαρους, με τους Κουδουνάτους και τα αλευρομουτζουρώματα. Εστω κι αν ο καιρός - αν αποδειχθούν σωστές οι μετεωρολογικές προγνώσεις - επιβάλλει γλέντι κάτω από μια τέντα και δυσκολέψει το πέταγμα του αετού την Δευτέρα.

Τα Κούλουμα στην Αθήνα

Στο λόφο του Φιλοπάππου θα ανηφορήσουν κατά παράδοση οι Αθηναίοι, όπου ο Δήμος Αθηναίων θα προσφέρει και φέτος λαγάνες, ελιές, χαλβάδες και φασολάδα. Εκεί θα είναι και το Εργαστήρι Ελληνικής Μουσικής με τη Νάντια και τον Νίκο Καραγιάννη.

Υπαίθριο γλέντι, για όσους πέφτει μακριά ο λόφος του Φιλοπάππου, θα στηθεί και στους Αμπελόκηπους, στο Πάρκο ΚΑΠΑΨ (Τριφυλλίας και Λάμψα), όπου ο χώρος είναι κατάλληλος - και χωρίς σύρματα - για το πέταγμα του χαρταετού.

Παραδοσιακό γλέντι στου Ζωγράφου

Στο Πάρκο Γουδή από τις 11 το πρωί ξεκινάει το γλέντι, αλλά εδώ η μουσική δεν θα είναι ζωντανή. Τα παραδοσιακά και τα νησιώτικα θα τα "παίζει" dj. Ο δήμος υπόσχεται, πάντως, παραδοσιακούς νηστίσιμους μεζέδες και άφθονο κρασί.

Το «Παυσίλιπον» στην Κηφισιά

Με μια αφίσα που προπαγανδίζει ότι «ο πολιτισμός δεν πρέπει να είναι προνόμιο των λίγων, αλλά όλων», προσκαλεί τους δημότες του στα Κούλουμα ο δήμαρχος της Κηφισιάς κ. Νίκος Χιωτάκης. Επίκεντρο των εκδηλώσεων το πάρκο της πλατείας «Ηρώων Πολυτεχνείου» στη Νέα Κηφισιά και το συγκρότημα «Παυσίλιπον».

Πέρα από τη ζωντανή μουσική το χορευτικό τμήμα του Ν.Π.Δ.Δ. «Δημήτριος Βικέλας» του Δήμου Κηφισιάς καθώς και η χορευτική ομάδα του Συλλόγου Μικρασιατών Νέας Ερυθραίας θα παρουσιάσουν παραδοσιακούς χορούς απ' όλη την Ελλάδα. Τα νηστίσιμα εδέσματα δεν θα λείψουν ούτε και εδώ.

Νταούλια σε Μοσχάτο - Ταύρο

Στην παραλία Μοσχάτου και στο Πάρκο Ηρώων (Ενόπλων Δυνάμεων) στον Ταύρο θα γιορταστούν φέτος τα Κούλουμα απ' τον ενοποιημένο πλέον δήμο Μοσχάτου - Ταύρου. Τόσο στην παραλία όσο και στο πάρκο του Ταύρου ο χώρος είναι ότι πρέπει για τους χαρταετούς, ενώ οι «Global Νταούλια» θα κάνουν ακόμη μια πατινάδα, όπως έχουν ονομάσει τη βόλτα από γειτονιά σε γειτονιά, γεμάτη με παραδοσιακούς ήχους.

Μάσκες και χαρταετοί στη Θεσσαλονίκη

Το Σάββατο, από τις 11 το πρωί, το φουαγέ του δημαρχείου μεταμφιέζεται για να υποδεχτεί τα παιδιά της πόλης. Ο Δήμος, λέει ο αντιδήμαρχος κ. Σπύρος Πέγκας, «οργανώνει εργαστήριο ζωγραφικής χαρταετών και κατασκευής μάσκας για να είναι οι μπόμπιρες ετοιμοπόλεμοι τη Δευτέρα». Τα Κούλουμα θα γιορταστούν, όπως κάθε χρόνο, στον Κέδρινο λόφο, στην Τούμπα, στο Άλσος της Νέας Ελβετίας και στην Τριανδρία με νηστίσιμα εδέσματα, τραγούδια και χορούς.

ΟΙ ΠΑΡΑΔΟΣΕΙΣ ΣΤΗΝ ΥΠΟΛΟΙΠΗ ΕΛΛΑΔΑ

Η «Βασίλισσα» του καρναβαλιού για τους περισσότερους είναι η Πάτρα. Η μεγάλη παρέλαση την τελευταία Κυριακή της Αποκριάς με το πλήθος καρναβαλιστών και αρμάτων, όσο κι αν επαναλαμβάνεται ίδια κι απαράλλαχτη τόσα χρόνια, παραμένει το σήμα κατατεθέν της αποκριάτικης παράδοσης. Αλλά εξίσου αναγνωρίσιμα και - για πολλούς ακόμη πιο παραδοσιακά και διασκεδαστικά - είναι και τα έθιμα που αναβιώνουν σε άλλες περιοχές.

Αλευρομουτζουρώματα στο Γαλαξίδι

«Εμπόλεμη ζώνη» χαρακτηρίζουν την πόλη οι κάτοικοι αλλά και οι επισκέπτες το απόγευμα της Καθαράς Δευτέρας. Ντόπιοι, χωρισμένοι σε ομάδες, μάχονται μεταξύ τους στοχεύοντας, ο ένας τον άλλον, με αλεύρι και χρωματιστή σκόνη. Η συνήθεια έμεινε στην ιστορία ως «αλευροπόλεμος» ή αλλιώς «αλευρομουτζουρώματα».

Οι «αντίπαλοι» θα ξεκινήσουν στις 3 το μεσημέρι από τους κεντρικούς δρόμους της πόλης και θα καταλήξουν στο λιμάνι όπου γίνεται το «μουτζούρωμα» και το «αλεύρωμα». Υπάρχουν σακούλες με φούμο και με αλεύρι. Απ' το μουτζούρωμα δεν γλιτώνει κανείς, όποιος βρεθεί στο δρόμο τους «παίρνει» μια γεύση απ' το τι εστί «αλευρομουτζουρώματα».

Πολύχρωμα ρυάκια δημιουργούνται στους δρόμους και ένα τεράστιο σύννεφο καπνού γεμίζει την ατμόσφαιρα. Στο τέλος του «πολέμου» το Γαλαξίδι μετατρέπεται σε μια χρωματιστή πόλη. Φέτος, θα υπάρχει και ο τρενάκι «Ο Αλευρομουτζούρης», που ξεναγεί τους επισκέπτες στο Γαλαξίδι. Μην ξεχάσετε να φορέσετε τα παλιά σας ρούχα και να πάρετε μαζί σας αρκετές σακούλες αλεύρι.

Οι «Κουδουνάτοι» της Σκύρου

Το χαρακτηριστικότερο αποκριάτικο έθιμο της σκυριανής παράδοσης που διαρκεί όλο το τριώδιο, οι Κουδουνάτοι, αναφέρεται σε μία τριάδα μεταμφιεσμένων: τον «Γέρο» την «Κορέλα» και τον «Φράγκο». Τα σοκάκια του νησιού πλημμυρίζουν απ' τους ήχους των κουδουνιών που κρέμονται απ' τις στολές των «Γέρων», που φορούν χοντρή μαύρη κάπα, άσπρη παραδοσιακή βράκα και στο πρόσωπο μάσκα από προβιά μικρού κατσικιού. Στη μέση έχουν περασμένες 2-3 σειρές κουδούνια, που το βάρος τους μπορεί να αγγίζει και 50 κιλά. Σε όλη την διαδρομή περπατάνε κουνιστοί και λυγιστοί, ώστε να ηχούν όσο γίνεται περισσότερο τα κουδούνια.

Η Κορέλα (άντρας ντυμένος γυναίκα) ως ντάμα του Γέρου, φοράει τα παραδοσιακά σκυριανά ρούχα, που είναι ως επί το πλείστον λευκά, ενώ το πρόσωπό της είναι καλυμμένο. Η Κορέλα χορεύει γύρω από τον Γέρο, καθώς αυτός βαδίζει, του κάνει αέρα με το μαντίλι της και του ανοίγει τον δρόμο. Όποια στιγμή ο Γέρος σταματήσει για να πάρει μιαν ανάσα, του τραγουδάει σκυριανά τραγούδια, παινεύοντάς τον για τις αξίες και τις χαρές του. Οι πιο «καλοστεκούμενοι» Γέροι ανεβαίνουν στο Κάστρο του νησιού για να χτυπήσουν τις καμπάνες στο Μοναστήρι του Αγίου Γεωργίου. Αυτούς τους ονομάζουμε και «Λεβεντόγερους»!

Πολλές φορές το ζευγάρι το συνοδεύει ο «Φράγκος», που φοράει παραδοσιακά ρούχα, αλλά με παντελόνι, χωρίς δηλαδή βράκα, σατιρίζοντας τους σκυριανούς εκείνους που έβγαλαν τις βράκες και φόρεσαν παντελόνια (φράγκικα).

«Το τελευταίο Σαββατοκύριακο της Αποκριάς έχουμε και δύο άλλα σατιρικά δρώμενα, την "Φάρμα" και την "Τράτα", όπου μεταμφιεσμένοι σατιρίζουν τα δρώμενα της Σκύρου, αλλά και ολόκληρης της Ελλάδας» λέει η αντιδήμαρχος κυρία Ελένη Κοκοβίνου.

«Την Καθαρά Δευτέρα, όλοι οι Σκυριανοί, στις 12 το μεσημέρι, με παραδοσιακές στολές, θα κατέβουν στην πλατεία, χορεύοντας και τραγουδώντας σκυριανά τραγούδια με την συνοδεία άφθονου ντόπιου κρασιού και νηστίσιμων μεζέδων» προσθέτει η κ. Κοκοβίνου.

Το κρέμασμα της γριάς Συκούς στην Μεσσήνη

«Το πρωί της Καθαράς Δευτέρας, στη θέση "Κρεμάλα', γίνεται η αναπαράσταση της δίκης μιας γερόντισσας της Μεσσήνης, της γριάς Συκούς. Σύμφωνα με την παράδοση ο Ιμπραήμ Πασάς είχε δώσει εντολή να την κρεμάσουν, επειδή εξηγώντας του ένα όνειρο που είχε δει, του είχε πει ότι η εκστρατεία του και ο ίδιος θα είχαν οικτρό τέλος από την αντίδραση και το σθένος των επαναστατημένων Ελλήνων» λέει η αντιδήμαρχος κυρία Ελένη Τσέλιου.

«Για την αναπαράσταση έχει κατασκευαστεί κρεμάλα και έχει στηθεί θεατρική σκηνή, όπου το θεατρικό εργαστήρι Μεσσήνης θα παίξει το δράμα της γριάς Συκούς. Άνδρες από το Σωματείο Φορτοεκφορτωτών Μεσσήνης θα υποδυθούν τους δήμιους» προσθέτει η κ. Τσέλιου. Οι θεατές, μάλιστα, με τη βοήθεια των ψευτοδήμιων μπορούν να «κρεμαστούν» μιμούμενοι τη γριά Συκού. Αν το επιχειρήσετε, το μυστικό για να σας κατεβάσουν απ' την κρεμάλα είναι να «τάξετε» στο δήμιο καλούδια.

Τα χάλκινα της Κοζάνης ηχούν την Καθαρά Δευτέρα

«Με νηστίσιμα και χαρταετούς στην εξοχή τερματίζει η Αποκριά στην Κοζάνη» λέει ο κ. Χάρης Γελαδάρης πρόεδρος του Οργανισμού Αθλητισμού Πολιτισμού και Νεολαίας του Δήμου Κοζάνης.

Στα ορειβατικά καταφύγια θα κερνάνε φασολάδα τους επισκέπτες. Θα ακολουθήσει το τελευταίο πανηγύρι στον Αϊ - Δημήτρη με τις μπάντες απ' τα χάλκινα να παίζουν ταυτόχρονα καθεμία το «χαβά» της και ο κόσμος να χορεύει σε ξέφρενους ρυθμούς.

Οι Γενίτσαροι και οι Μπούλες της Νάουσας

Με τους χαρακτηριστικούς ήχους του ζουρνά και του νταουλιού οι Γενίτσαροι και οι Μπούλες χορεύουν στα σοκάκια της πόλης, κατά ομάδες, τα λεγόμενα μπουλούκια σε όλη τη διάρκεια των Αποκριών. Οι χοροί ξεκινούν μετά την επίσκεψη στον δήμαρχο και τη απόδοση των «διαπιστευτηρίων». Οι Γενίτσαροι κατά ζεύγη ξεκινούν να χτυπούν με νευρικές κινήσεις τα νομίσματα, που έχουν στο στήθος τους.

Μην ξαφνιαστείτε με τον χαιρετισμό των Γενιτσάρων, καθώς η χειραψία τους είναι κάθε άλλο παρά συνηθισμένη. Συνηθίζουν να κρατούν σταθερό το χέρι τους και να αναπηδά ολόκληρο το σώμα τους. «Τις μπούλες τις υποδύονται πάντα άνδρες και όλοι έχουν καλυμμένα τα πρόσωπά τους με μάσκες. Οι στολές τους είναι τόσο περίπλοκες, που πολλές φορές αναγκάζονταν να ξεκινήσουν το ντύσιμό τους απ' το βράδυ του Σαββάτου» λέει ο αντιδήμαρχος κ. Αναστάσιος Καραμπάτζος.

«Την Καθαρά Δευτέρα το πρωί μαζεύονται όλοι στο σπίτι του αρχηγού και ξεκινούν τις βόλτες στις γειτονιές και τις επισκέψεις στα σπίτια με ακάλυπτο πρόσωπο, όπου τρώνε τα νηστίσιμα και πίνουν τσίπουρο και ξινόμαυρο κρασί» προσθέτει ο κ. Καραμπάτζος. Το βράδυ, το τελευταίο γλέντι θα γίνει πάλι στη συνοικία Καμμένα. Αφού όλες οι Μπούλες κάνουν ένα κύκλο, θα βάλουν τον οργανοπαίκτη στη μέση, θα τον χτυπήσουν συμβολικά με την πλατιά πλευρά της πάλας στο κεφάλι και, σηκώνοντάς τον, θα του φωνάξουν «Πάντα άξιος, και του χρόνου».

Πέρσα Κούσουλα για το vima.gr

Τέλος εκπτώσεων με λουκέτα και άδεια καταστήματα

Oι εκπτώσεις πέρασαν και με μεγάλη απογοήτευση οι καταστηματάρχες συνειδητοποίησαν ότι η αγοραστική δύναμη σε σχέση με πέρσι ήταν και θα συνεχίσει να είναι αρκετά πεσμένη. Οι περικοπές σε μισθούς κα συντάξεις δεν αφήνουν περιθώρια για αγορές, με αποτέλεσμα πολλά καταστήματα να οδηγούνται στο λουκέτο. Σύμφωνα με έρευνα της Εθνικής Συνομοσπονδίας Ελληνικού Εμπορίου, που πραγματοποιήθηκε τον Αύγουστο, οι κλειστές επιχειρήσεις στο κέντρο της Αθήνας φθάνουν το 24% σε σύγκριση με πέρυσι που ήταν 17%.

Στην Πατησίων που είναι ένας πολύ μεγάλος σε μήκος δρόμος παρουσιάζει διαφορετική εικόνα ανά εμπορικό τετράγωνο και ξεκινάει από 22% και φθάνει στο 30%. Ενώ στη Νέα Ιωνία αγγίζει το 21,2%. Την ίδια καθοδική πορεία ακολουθούν και τα ξενοδοχεία στο κέντρο όπου είτε αλλάζουν καθεστώς λειτουργίας και γίνονται εποχιακά είτε κλείνουν οριστικά. Η Ένωση ξενοδόχων Αττικής έχει ανακοινώσει επίσημα 18 λουκέτα σε γνωστά ξενοδοχεία. Δυσοίωνες είναι οι προβλέψεις των καταστηματαρχών σε όλες τις περιοχές, οι οποίοι αγωνίζονται να διατηρήσουν ανοικτές τις επιχειρήσεις τους.

 «Τελειωμένη» η αγορά στη Νέα Ιωνία
«Τελειωμένη η περιφερειακή αγορά λειτουργεί μόνο ένα κομμάτι της κεντρικής αγοράς στην Ηρακλείου. Με το γύρισμα του χρόνου έκλεισαν πάρα πολλά καταστήματα» τονίζει ο πρόεδρος του Εμπορικού Συλλόγου της Νέας Ιωνίας κ. Στάθης Νουβέλογλου και ιδιοκτήτης δύο πλέον καταστημάτων με εσώρουχα. «Είχα και τρίτο κατάστημα και αναγκαστήκαμε να το κλείσουμε. Οι μικρές επιχειρήσεις κλείνουν και στη θέση τους ανοίγουν μεγάλα πολυκαταστήματα, που τοποθετούνται σε κομβικά σημεία. Δεν θα δούμε βελτίωση αν δεν τροφοδοτηθεί η αγορά με χρήμα» προσθέτει ο κ. Στάθης.

O κ. Στάθης Νουβέλογλου πρόεδρος του Εμπορικού Συλλόγου της Νέας Ιωνίας

 Η αγορά της Νέας Ιωνίας εξυπηρετεί τρείς περιοχές (Νέα Ιωνία, Πευκάκια και Νέο Ηράκλειο) και μέχρι πρότινος συγκέντρωνε κόσμο από όλες τις γύρω περιοχές εξαιτίας του πλήθους των καταστημάτων και των «καλών» τιμών. «Αν και διανύσαμε την περίοδο εκπτώσεων η αγορά είναι πεσμένη κατά 40% σε σχέση με πέρυσι. Προσπαθούν να διαλύσουν την ραχοκοκαλιά της ελληνικής κοινωνίας, που είναι τα μικρά καταστήματα. Οι μεγάλες αλυσίδες καταστημάτων δεν στηρίζουν την ελληνική κοινωνία, αντίθετα μεταφέρουν τα κέρδη τους στις μητρικές τους εταιρείες κι εδώ δείχνουν ζημιές» αναφέρει ο κ Λευτέρης Μαύρος, ιδιοκτήτης καταστήματος με είδη θέρμανσης και κλιματισμού.

Το ενεχυροδανειστήριο, το ενοικιαστήριο και ο άστεγος

«Ο κόσμος προτιμάει να πουλήσει τα χρυσαφικά που έχει για να ζήσει και όχι ν’ αγοράσει καινούρια. Παντού έχουν ανοίξει ενεχυροδανειστήρια. Εμείς απευθυνόμαστε στους απλούς πολίτες, που τα βγάζουν πλέον δύσκολα πέρα, οι «έχοντες» έχουν τους δικούς τους οίκους κοσμημάτων» λέει ο κ. Παντελής κοσμηματοπώλης χρόνια στην περιοχή.

Επιδημία λουκέτων στο κέντρο
Στο κέντρο της Αθήνας η κατάσταση είναι πολύ χειρότερη και οι καταστηματάρχες απογοητευμένοι. Η επιδημία των λουκέτων συνεχίζεται κι αυξάνεται ως μεταδοτική ασθένεια. Τα καταστήματα γύρω από την πλατεία Ομονοίας κλείνουν το ένα πίσω από το άλλο. Η εγκληματικότητα κι τα ναρκωτικά απωθούν τον κόσμο απ’ το να κατέβει να ψωνίσει, καθώς βέβαια και οι πορείες και οι απεργίες των Μέσων Μαζικής Μεταφοράς.

«Μας κλέβουν καθημερινά και αναγκαζόμαστε να τους κυνηγάμε και να τσακωνόμαστε. Εδώ στην πλατεία τα ναρκωτικά πάνε και έρχονται μπροστά στα μάτια μας. Φοβόμαστε το βράδυ να βγούμε από το μαγαζί και να πάμε σπίτι μας» αναφέρει η κ. Ισμήνη, ιδιοκτήτρια καταστήματος με γυναικεία αξεσουάρ δίπλα στην πλατεία.

«Κάνουμε εκπτώσεις όλο το χρόνο, αλλά η περιοχή έχει υποβαθμιστεί πολύ με τους άστεγους και τους ναρκομανείς. Μετά τις 3 το μεσημέρι δεν κυκλοφορεί κανείς. Πιστεύω ότι δεν θα μείνει κανείς της κατηγορίας μας, γιατί και οι ιδιοκτήτες κοιτάνε να εκμεταλλευθούν αντί να μας διευκολύνουν με τα ενοίκια. Από 32 άτομα προσωπικό έχω μείνει με τέσσερα και αυτά μερικής απασχόλησης» λέει ο κ . Παναγιώτης ιδιοκτήτης καταστήματος ρούχων στην Αιόλου.

«Πουλάμε ρούχα με 10 ευρώ και θέλουν να τους τα δώσουμε με 8 ευρώ. Πολλές φορές έρχονται χωρίς χρήματα απλά για να κοιτάξουν» λέει η κ. Βάσω υπάλληλος σε κατάστημα ρούχων της Αιόλου.

«Νέκρωσε» η Πατησίων
Ανεβαίνοντας προς την Πατησίων σ’ ένα δρόμο κατεξοχήν εμπορικό η κατάσταση είναι θλιβερή. Άδεια καταστήματα με τους υπάλληλους απ’ έξω να απολαμβάνουν το τσιγάρο τους. «Η αγορά της Πατησίων έχει νεκρώσει, δεν υπάρχει κίνηση. Το μόνο που μας σώζει είναι ότι είναι ιδιόκτητο το κατάστημα» λέει ο κ. Γιάννης, ιδιοκτήτης καταστήματος γυναικείων ρούχων.

Bιτρίνα καταστήματος επί της Πατησίων μας "προτρέπει" να μεταναστεύσουμε

Πολλά καταστήματα έχουν κρεμάσει πινακίδα «Κλείνουμε». Μπαίνοντας σ’ ένα από αυτά με επώνυμα ρούχα βλέπουμε κάποιους πελάτες. «Είναι οι τελευταίες μέρες που είμαστε ανοιχτοί και τα έχουμε βάλει όλα σε πολύ χαμηλές τιμές. Προσπαθούμε να μας μείνει όσο το δυνατόν λιγότερο εμπόρευμα. Πιστεύαμε ότι θ’ αντέχαμε στην κρίση, αλλά τα ενοίκια και οι φόροι είναι πολλά. Ζητήσαμε να μας μειώσουν το ενοίκιο αλλά το οίκημα ανήκει στην Εκκλησία και ήταν πολύ δύσκολο» αναφέρει η κ. Εύη, ιδιοκτήτρια του καταστήματος.

Άδειοι oι δρόμοι στο Κολωνάκι 
Παρόμοια κατάσταση και στο Κολωνάκι με δρόμους που συγκεντρώνουν ρεκόρ κλειστών επιχειρήσεων όπως η Τσακάλωφ με ποσοστό 35%. «Νεκρός» δρόμος χαρακτηρίζεται από τους ντόπιους και η οδός Πινδάρου με λουκέτα στη σειρά.

«Παλιά ήταν πολύ καλή αγορά. Έρχονταν απ’ όλες τις περιοχές για να ψωνίσουν εδώ. Τώρα είτε εκπτώσεις κάνουμε είτε προσφορές μάταιος κόπος. Όσοι έρχονται είναι περαστικοί, δεν σταματάνε να ψωνίσουν. Έχουν κάνει το κέντρο απροσπέλαστο και το σκέφτεται ο κόσμος να κατέβει» λέει ο κ. Κώστας που έχει κατάστημα επιδιόρθωσης υποδημάτων στη Σκουφά.

«Έχουν μειώσει τα ενοίκια εδώ στο Κολωνάκι αλλά δεν πιστεύω ότι ωφελεί. Εμείς έχουμε τις αναμενόμενες πωλήσεις θα κλείσουμε και θα περιοριστούμε στο κεντρικό κατάστημα» λέει η κ. Κωνσταντίνα υπάλληλος σε αρτοποιείο στη Σκουφά.


Ο κ. Θανάσης Γκασιώνης έκανε τη διαφορά στη Σκουφά εν μέσω αυτής της δύσκολης εποχής ανοίγοντας κατάστημα με αντρικά ρούχα. «Πριν δέκα μήνες πήρα την απόφαση ν’ ανοίξω το μαγαζί, μ’ ένα χαμηλό προϋπολογισμό, έτσι ώστε να μην υπάρχει μεγάλο ρίσκο. Είχα στα σχέδια μου ν πάρω κι έναν υπάλληλο αλλά επειδή το μέλλον είναι αβέβαιο δεν θέλω να πάρω κάποιον και να μην μπορώ μετά να τον πληρώσω».

Υπέρογκα ενοίκια στην Υμηττού

Τα πρώτα σημάδια της κρίσης χτύπησαν το Παγκράτι δύο χρόνια πριν. Στην Υμηττού το κεντρικότερο δρόμο της περιοχής, όπου υπήρχαν επώνυμα καταστήματα ρούχων και υποδημάτων έκλεισαν. Δύο γνωστές αλυσίδες καφέ έκλεισαν τα υποκαταστήματά τους στην περιοχή, δίνοντας ένα μεγάλο χτύπημα στην αγορά. Η εικόνα της ερήμωσης είναι φανερή αφού ένα στα τέσσερα μαγαζιά είναι κλειστά. Στα στενά μάλιστα η κατάσταση είναι χειρότερη καθώς τα ενοικιαστήρια στις βιτρίνες είναι κατά σειρά.

«Μας αυξάνουν τα ενοίκια αντί να τα μειώνουν. Προτιμούν να είναι ξενοίκιαστα τα καταστήματα παρά να τα μειώσουν. Είχα ένα σωρό υπαλλήλους και αναγκάστηκα να τους μειώσω και να δουλεύω εγώ και η γυναίκα μου στο μαγαζί. Μειώνουμε όσο μπορούμε τα έξοδα. Εδώ και ένα χρόνο έχουμε βάλει τον καφέ 2,5 ευρώ και πάλι το μαγαζί δεν γεμίζει» λέει ο κ. Ηλίας ιδιοκτήτης καφετέριας επί της Υμηττού.

Ο κ. Βασίλης Παπαδόπουλος, ιδιοκτήτης καταστήματος τηλεφωνίας στο Παγκράτι

«Υπάρχει πρόβλημα στην αγορά και δεν το καταλαβαίνουν οι ιδιοκτήτες ακινήτων. Πριν ένα μήνα ήμασταν στο διπλανό μαγαζί και αναγκαστήκαμε να μεταφερθούμε γιατί δεν έκαναν καμία μείωση. Ποιος να πάρει το ρίσκο ν’ ανοίξει μαγαζί με τόσο υπέρογκα ενοίκια;» λέει ο κ. Βασίλης Παπαδόπουλος, ιδιοκτήτης καταστήματος γνωστής αλυσίδας  τηλεφωνίας. «Δεν έχω κάνει απολύσεις, το προσωπικό μου είναι το κεφάλαιο της επιχείρησης και το κρατάω με νύχια και με δόντια, ίσως κάνω κάποιες μειώσεις μισθών αν συνεχιστεί αυτή η κατάσταση.

Παρεμπόριο

«Μας λένε ρατσιστές επειδή δεν θέλουμε να κάνουμε την δουλειά μας και να μας την παίρνουν άνθρωποι που δεν πληρώνουν φόρους, ούτε ενοίκια ούτε ΙΚΑ. Φεύγουμε εμείς, μένουν εκείνοι. Ουσιαστικά αυτοί που επωφελούνται απ’ αυτή την κατάσταση είναι αυτοί που έχουν τις αποθήκες, που στοιβάζονται όλα αυτά τα προϊόντα» αναφέρει ο κ. Νουβέλογλου πρόεδρος εμπορικού συλλόγου Νέας Ιωνίας.

«Στείλαμε πριν πέντε μήνες έγγραφα στην αστυνομία, τον δήμο και την δημοτική αστυνομία. Δεν υπάρχει όμως πολιτική βούληση» προσθέτει.

Στο κέντρο η κατάσταση είναι «ανεκδιήγητη» λένε οι καταστηματάρχες. Στην Ομόνοια, στη Σταδίου, δίπλα το κτίριο της Νομικής, στην Πανεπιστημίου, στην Αιόλου αλλά και στην Πατησίων τα πεζοδρόμια είναι υπό κατάληψη. Άσπρα σεντόνια στρωμένα κάτω με κάθε λογής πράγματα από τσάντες, ρούχα, cd, κοσμήματα μέχρι κα αφρικάνικα διακοσμητικά. Ο κ. Παναγιώτης καταστηματάρχης στην Αιόλου λέει εκνευρισμένος «Αν θέλανε θα τους έδιωχναν».


Έξω από το κτίριο της ΑΣΟΕΕ στην Πατησίων «ψάχνεις χώρο για να πατήσεις» λένε οι κάτοικοι της περιοχής. «Πέρα του ότι πουλάνε λαθραία πράγματα υποβαθμίζουν κα την περιοχή» λέει ο κ. Γιάννης που έχει χρόνια κατάστημα εκεί. « Έρχεται η αστυνομία τους διώχνει και σε λίγο πάλι εδώ είναι» λέει η κ. Βάσω, καταστηματάρχης και κάτοικος Πατησίων.

Πριν δύο χρόνια δειλά δειλά εμφανίστηκαν και στο Παγκράτι πωλητές ασιατικής κι αφρικανικής καταγωγής. Δεν είναι, όμως, πολλοί και ίσως σ’ αυτό τα γεγονός οφείλεται η ανοχή του κόσμου. « Πιστεύω ότι έχουμε εξοικειωθεί με την εικόνα και δεν μας ενοχλεί. Αλλά και οι αστυνομικοί δεν αντιδρούν μάλλον γίνονται θα έλεγα φίλοι μαζί τους» τονίζει ο κ. Βασίλης ιδιοκτήτης καταστήματος στην Υμηττού.

Ρεπορτάζ και φωτογραφίες: Πέρσα Κούσουλα

Αναψε ο «Φανός του Λάκκου του Μάγγαν'» στο Μοναστηράκι

Καρναβαλιστές από την Κοζάνη «κατέλαβαν» το κέντρο της Αθήνας

 Οδός Κυδαθηναίων, Πέμπτη,  ώρα 18:30. Οι Κοζανίτες πιστοί στο ραντεβού τους, έξω από το εν Αθήναις στέκι τους, ντυμένοι όλοι με τις παραδοσιακές στολές του τόπου τους, ξεκινάνε τα τραγούδια και τους χορούς.

Η βροχή και το κρύο δεν τους εμποδίζει. Μια μικρή ομάδα έχει κατευθυνθεί από πιο νωρίς στο Μοναστηράκι για να ανάψει το Φανό και να ετοιμάσει τα κεράσματα.

Ολα αυτά, φυσικά, με τη συνοδεία των χάλκινων  - αναπόσπαστου στοιχείου της κοζανίτικης παράδοσης - τα οποία δεν θα μπορούσαν να λείπουν μια τέτοια μέρα. 

Τα "διάσημα" χάλκινα της Κοζάνης

Είναι η σειρά της Αθήνας να «γνωριστεί» με μια παράδοση του ελληνικού καρναβαλιού έξω από τα τετριμμένα, που απαντώνται (συχνά με μια «εσάνς» Βραζιλίας) σε κάθε ελληνική πόλη τα τελευταία χρόνια. Πρόκειται για έναν από τους «Φανούς του Λάκκου του Μάγγαν'» - έναν από αυτούς έχει πια κάθε γειτονιά της Κοζάνης, 14 συνολικά.  - Ο φανός αυτός  φέτος άναψε και στην καρδιά της Αθήνας, προτρέποντας και τους μη Κοζανίτες της πρωτεύουσας να ρίξουν μερικές στροφές στον κυκλικό τελετουργικό χορό του.

Η... πρωθιέρεια του Φανού που άναψε στην πλατεία Μοναστηρακίου - κάθε Φανός έχει τον άρχοντά του - παρακίνησε 60 άτομα (30 άνδρες και 30 γυναίκες) να ανοίξουν πρώτοι το χορό. Οι Κοζανίτες της Αθήνας είχαν ενημερωθεί μέρες πριν για την άφιξη του Φανού. «Το μάθαμε από το Ιντερνετ, αλλά και από το facebook. Δεν θα μπορούσαμε να λείπουμε. Είναι η παράδοσή μας» αναφέρει η Αναστασία, φοιτήτρια στην πρωτεύουσα.

Η Εφη και ο Κώστας, που σπουδάζουν κι αυτοί στην Αθήνα, ήρθαν αλλά δεν ντύθηκαν... αναλόγως. «Δεν μπορέσαμε να φορέσουμε τις στολές μας σήμερα. Οταν είμαστε πάνω (σσ. στην Κοζάνη) τις φοράμε όλοι».

Στα σοκάκια της Πλάκας ο κόσμος ξαφνιάζεται απ' την ομάδα των καρναβαλιστών που χορεύει στο δρόμο. Οι τουρίστες βγάζουν φωτογραφίες και οι καταστηματάρχες τραβάνε βίντεο. «Είναι πολύ ευχάριστο να γίνονται τέτοιες εκδηλώσεις στην Πλάκα, γιατί ζωντανεύει και μας θυμίζει παλιότερες εποχές», λέει ο κ. Γιώργος, ιδιοκτήτης ταβέρνας της περιοχής.

Μόλις οι «πιστοί» του Φανού φτάνουν στην πλατεία Μοναστηρακίου, στήνεται ο κύκλος και γυναίκες και άντρες στριφογυρίζουν γύρω απ' τη φωτιά με τον κατάλληλο τελετουργικό βηματισμό. Στο κέντρο βρίσκονται τέσσερις άντρες, οι οποίοι αρχίζουν να τραγουδάνε.

Οι άντρες του κύκλου λένε τα τραγούδια με τα σεξουαλικά υπονοούμενα

Κάθε στροφή επαναλαμβάνεται από τον κύκλο των χορευτών. «Από μικροί μαθαίνουμε τα τραγούδια και συμμετέχουμε. Αν για σας ακούγονται... κινέζικα, για μας είναι η ντοπιολαλιά μας και γι' αυτό δεν δυσκολευόμαστε να τ' αποστηθίσουμε. Το πιο γνωστό τραγούδι είναι το Εντεκα, αλλά και τα Περιστέρια, όπου κατά κάποιο τρόπο τα μιμούμαστε, δηλαδή καθόμαστε όλοι κάτω με το ανάλογο πρόσταγμα και μόλις ο σκοπός δυναμώσει πεταγόμαστε όρθιοι, όπως κάνουν τα περιστέρια», εξηγεί ο Παναγιώτης Πτοχούλης, ο οποίος συμμετέχει 25 χρόνια.

Ο κόμης δίνει το πρόσταγμα με το μπαστούνι του για να καθήσουν όλοι κάτω

Ο Φανός που επισκέφθηκε την Αθήνα πρωτοδημιουργήθηκε το 1981, την εποχή που ξεκινούσε στην Κοζάνη η αναβίωση του εθίμου, περνώντας σε όλες τις γειτονιές της πόλης. «Μέχρι το 1984 είχαμε οργανωθεί πλήρως και δηλωθήκαμε επίσημα στο δήμο» λέει με περηφάνια η κυρία Χιονιά, που πρωτοστάτησε στην αναβίωση του εθίμου στη γειτονιά της και συμμετέχει ενεργά από τότε.

Το όνομά του ο συγκεκριμένος φανός το πήρε από τον κόμη Μάγγανη, τον οποίο υποδύεται ο κ. Θωμάς Τζόντος.

Θεωρήθηκε έμπειρος για το ρόλο, αφού και πριν την αναβίωση του εθίμου, η στολή του κόμη είχε γίνει το «σήμα κατατεθέν» του σε κάθε καρναβάλι από το 1965.

Οσο για τα ρούχα που φοράει είναι γνήσια! «Από ένα θείο μου, ο οποίος είχε τον τίτλο πραγματικά. Τα γάντια και το μπαστούνι μου, αυθεντικά φυσικά, είναι και τα σύμβολα του φανού μας στο λάβαρο», σημειώνει ο κ. Τζόντος.

Όσο περνάει η ώρα τα τραγούδια γίνονται όλο και πιο ελευθερόστομα. Οι Κοζανίτες τα ονομάζουν «ξινέντραπα» (σσ. ξεδιάντροπα) ή «μασκαραλίτκα» και είναι γεμάτα σεξουαλικές αναφορές, από  συγκαλυμμένα σχόλια μέχρι τις πιο ακραίες περιγραφές.

Μαζί με τα τραγούδια τους κερνούσαν απ' το «κεραστάρι» κρασί και πίτες, προκαλώντας τους θεατές να πάρουν ενεργά μέρος στο γλέντι.

Το τελευταίο τραγούδι πριν τον αποχαιρετισμό

Το πανηγύρι συνεχίστηκε μετά τις εννιά το βράδυ με τη συμμετοχή των χορευτικών ομάδων του δήμου Αθηναίων και την μπάντα χάλκινων οργάνων «Balkana mama», που κατέφθασαν ντυμένοι μασκαράδες. Ο «Φανός του Λάκκου του Μάγγαν'» αναχώρησε αργά τη νύχτα για να μη... χάσει το γλέντι στη δική του γειτονιά.

Αυτές τις ημέρες και άλλοι Φανοί γυρνούν ανά τη χώρα. Θα καταλήξουν όλοι στη Κοζάνη για την κορύφωση του Καρναβαλιού. Αν τους πετύχετε κάπου μην τους χάσετε!

Πέρσα Κούσουλα για το vima.gr

Ο Γεώργιος Σουρής και οι Φανοί Κοζάνης στην Αθήνα

 Ξεκίνησε η αποκριάτικη περίοδος σε όλη την Ελλάδα

Κοζάνη: Ο κορυφαίος του χορού τραγουδάει και ο κόσμος επαναλαμβάνει

Μήνυμα αισιοδοξίας στις δύσκολες μέρες που διανύουμε αποτελεί η αποκριάτικη περίοδος, που έχει μπει επίσημα απ' το περασμένο Σαββατοκύριακο. Μέσα στο γενικό κλίμα απαισιοδοξίας είναι μια αφορμή για να γλεντήσουμε, να μεταμφιεστούμε και ν' αφήσουμε για λίγο πίσω μας τα προβλήματα. Μέρες γεμάτες χαρά, κέφι, αστεϊσμούς και διασκέδαση όχι μόνο για τα παιδιά αλλά και για τους μεγάλους που βρίσκουν την ευκαιρία να ξαναγίνουν παιδιά.

Οι απόκριες έχουν προχριστιανική προέλευση και αντιστοιχούν στις διονυσιακές γιορτές των αρχαίων Ελλήνων και στα Σατουρνάλια των Ρωμαίων, που γίνονταν προς τιμήν του θεού Κρόνου ( ως προστάτης της σποράς), διαρκούσαν μια εβδομάδα και άρχιζαν στις 17 Δεκεμβρίου. Στην κυριολεξία Απόκρια σημαίνει το σταμάτημα της κρεατοφαγίας (απο-κρεω) όπως και η λατινογενής λέξη «καρναβάλι», που είναι σύνθετη από τις λέξεις carne= κρέας και vale= χαιρετώ. Η Εκκλησία καθιέρωσε τις απόκριες στα τέλη του 6ου αιώνα. Σήμερα έχουν χάσει την αρχική τους σημασία και είναι πλέον ταυτόσημες ως περίοδοι γλεντιού και ελευθεριότητας πριν τη Σαρακοστή.

Οι μέρες του καρναβαλιού, όμως, είναι στενά συνυφασμένες και με την πολιτιστική κληρονομιά του κάθε τόπου. Μάλιστα τα τελευταία χρόνια γίνονται προσπάθειες αναβίωσης παραδοσιακών αποκριάτικων εθίμων σε πολλά μέρη της χώρας μας.

Η Σύρος ανοίγει πανιά για το Σύνταγμα

ΣΥΡΟΣ: «Ο Γ. Σουρής στο άρμα του» έξω από το δημαρχείο της Ερμούπολης πέρσι τις απόκριες

 

 Στο πλαίσιο των φετινών εκδηλώσεων, στο κέντρο της Αθήνας, το Συριανό Καρναβάλι στέλνει... τον Συριανό ποιητή Γεώργιο Σουρή στην Αθήνα! Το πρωί της Παρασκευής, 17 Φεβρουαρίου, από τις οκτώ το πρωί έως τη μία το μεσημέρι θα βρίσκεται στην πλατεία Συντάγματος, ανεβασμένος στην άμαξά του για να ψάλλει τα... εξ' αμάξης στη Βουλή των Ελλήνων. Στο ρόλο του Σουρή ο ηθοποιός Γιώργος Μιχαλάκης, ο οποίος θα απαγγείλει έργα του ποιητή, που σήμερα είναι πιο επίκαιρα από ποτέ.

Η ιδέα της εκδήλωσης ήταν του προέδρου και δύο μελών της επιτροπής του Καρναβαλιού Σύρου.«Εμείς οι νησιώτες είμαστε τρελοί και μέσα σ' αυτό το δύσκολο κλίμα ψάχνουμε μια δίοδο να ξεχαστούμε. Είναι μια μορφή επανάστασης», υποστηρίζει η κυρία Ρούλα Ξανθάκη εκ μέρους του οργανισμού Πολιτισμού και Αθλητισμού Σύρου.

Το Συριανό Καρναβάλι ξεκινάει στις 25 Φεβρουαρίου με την αναβίωση ενός εθίμου με πειρατές που ονομάζεται «Ζεϊμπέκια» που περιδιαβαίνει στα δρομάκια της πόλης.

 

ΣΥΡΟΣ: Η Βασίλισσα του Καρναβαλιού στην περυσινή παρέλαση

 

Την δεύτερη ημέρα στις 16.30, στο λιμάνι της Ερμούπολης, συγκεντρώνονται οι ομάδες μαζί με τα αυτοσχέδια άρματα και ξεκινάνε την παρέλαση που περνάει απ' όλα τα σοκάκια του νησιού και καταλήγει στη πλατεία Μιαούλη. Ακολουθούν οι βραβεύσεις των τριών καλύτερων παρουσιών και μίας παιδικής ομάδας, από την επιτροπή αξιολόγησης. Στη συνέχεια υπάρχουν δύο επιλογές για τους καρναβαλιστές να συνεχίσουν την διασκέδασή τους. Η πρώτη είναι το latin party στον πεζόδρομο και η δεύτερη, η πιο παραδοσιακή, το γλέντι στα σοκάκια της Άνω Σύρου, που περιλαμβάνει φασολάδα, άφθονο κρασί και ζωντανή μουσική. Τα κουτούκια θα είναι ανοιχτά και θα λειτουργήσουν υπό τους ήχους των απαγορευμένων ρεμπέτικων με τους πικάντικους στίχους και τα ερωτικά υπονοούμενα.

Ο Φανός και τα χάλκινα της Κοζάνης στο Μοναστηράκι

 

Κοζάνη: Ο κόσμος χορεύει και συμμετέχει ενεργά στο έθιμο του φανού

Ενα άλλο καρναβάλι μετακομίζει από την Κοζάνη στην πλατεία Μοναστηρακίου. Ο Φανός «Λάκκου τ' Μάγγαν» θ' ανάψει στην πλατεία, στις επτά το απόγευμα της Πέμπτης, 16 Φεβρουαρίου. Ένα λεωφορείο με 60 άτομα όλων των ηλικιών, θα κατέβει από την Κοζάνη με παραδοσιακές στολές του τόπου τους. Στις 6:30 το απόγευμα στην οδό Κυδαθηναίων, στο στέκι Κοζανιτών, θα συγκεντρωθούν όλοι οι Κοζανίτες που μένουν στην Αθήνα και με χορούς και τραγούδια θα πάνε στην πλατεία στο Μοναστηράκι. Εκεί θ' ανάψουν μια φωτιά πάνω σ' ένα τρίποδα, τη φωτιά της κάθαρσης, και θα ξεκινήσουν το τραγούδι και το χορό γύρω από το φανό. Ο κορυφαίος του χορού λέει πρώτος τα λόγια και οι υπόλοιποι επαναλαμβάνουν.

Μαζί τους θα έχουν κεράσματα όπως τις παραδοσιακές στριφτές πίτες με τυρί, σε σχήμα σαλιγκαριού, που τις ονομάζουν κιχιά αλλά και άφθονο κρασί.

«Στην Κοζάνη η κάθε γειτονιά έχει τον φανό της, με αποτέλεσμα σήμερα να υπάρχουν 14 ενώ παλιότερα αριθμούσαν μόλις οκτώ. Το έθιμο περνάει από τους παλιότερους στους νεότερους και είναι μια ευκαιρία ανάδειξης του τοπικού πολιτισμού. Έτσι ενισχύεται η αίσθηση των ανθρώπων ότι ανήκουν σε μια κοινωνία, γεγονός που στις μέρες μας είναι πολύ σημαντικό» τονίζει ο κ. Χάρης Γελαδάρης, πρόεδρος του Οργανισμού Αθλητισμού Πολιτισμού και Νεολαίας του Δήμου Κοζάνης.

«Στην Κοζάνη έρχεται κόσμος απ' όλη την Ελλάδα τις μέρες αυτές. Ανθρωποι που δεν είναι θεατές αλλά συμμετέχοντες. Μάλιστα το καρναβάλι μας είναι η αφορμή να εξερευνήσουν και την περιοχή η οποία κρύβει πολλές ομορφιές».

«Από την Τσικνοπέμπτη και για 12 μέρες προγραμματίζεται ποια γειτονιά θ' ανάβει τον φανό της κάθε μέρα», τονίζει ο κ. Γελαδάρης και συνεχίζει: «Στήνονται τα κεραστάρια, ομοιώματα μικρών σπιτιών απ' όπου οι υπεύθυνοι της φιλοξενίας του Φανού θα προσφέρουν στον κόσμο κρασί και κιχιά. Υπάρχει και αεροδιάκοσμος με παραδοσιακές φούντες, φιλουρίδια, γιρλάντες και προβολείς. Πριν ξεκινήσει ο χορός παίρνουν θέση και τα χάλκινα, που συνοδεύουν τα τραγούδια και το γλέντι ξεκινά. Την τελευταία Κυριακή στις οκτώ το απόγευμα, μετά την παρέλαση των αρμάτων, ανάβει ο κεντρικός Φανός από τον Δήμαρχο. Έπειτα ανάβουν όλοι οι Φανοί μαζί σ' όλες τις γειτονιές και ξεκινούν τα τραγούδια που λέγονται μόνο εκείνη την Κυριακή. Τραγούδια αγάπης, έρωτα, ξενιτιάς, ηρωικά αλλά και «ξενέντρωπα» (ξεδιάντροπα) με έντονο φαλλικό στοιχείο και αυτοσαρκαστικό χιούμορ».

Την Πέμπτη στις 16 Φεβρουαρίου στην πλατεία Αρχαίας Αγοράς της Θεσσαλονίκης θα βρίσκεται ο Φανός του «Αι- Δημήτρη» στις 19.30. Και την Κυριακή της μικρής Αποκριάς ο «Φανός της Σκρκας» θα είναι στις εορταστικές εκδηλώσεις του Δήμου Ζωγράφου. Στο τέλος της παρέλασης θα πραγματοποιηθεί το άναμμά του και θα μοιραστούν τα παραδοσιακά κεράσματα.

Πέρσα Κούσουλα για το vima.gr